Zakończenie procedury zawieszenia poboru akcyzy w składzie podatkowym
Skład podatkowy jest to miejsce, w którym wyroby akcyzowe mogą być produkowane, magazynowane, przeładowywane, do którego wyroby te są wprowadzane, lub z którego są wyprowadzane – z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy. Miejsce to jest określone w zezwoleniu wydanym przez właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Skład podatkowy obejmuje określoną powierzchnię (gruntu lub budynku), której granice są dokładnie określone i oznaczone.
Ważne: Zakończenie procedury zawieszenia poboru akcyzy wobec wyrobów magazynowanych w składzie podatkowym oraz zapłata od nich akcyzy, możliwe są bez konieczności fizycznego wyprowadzenia tych wyrobów ze składu podatkowego.
Kiedy następuje zapłata akcyzy?
Tak długo, jak długo wyrób objęty procedurą zawieszenia poboru akcyzy znajduje się w granicach składu podatkowego, tak długo nie ma obowiązku zapłaty akcyzy od tego wyrobu. Obowiązek taki powstaje z chwilą jego wyprowadzenia ze składu podatkowego poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy. Nie budzi wątpliwości standardowa sytuacja, w której sprzedane wyroby akcyzowe są wysyłane do odbiorcy i w związku z tym fizycznie opuszczają granice składu podatkowego. Wtedy zapłata wiąże się z opuszczeniem składu.
Ale jak postąpić, gdy prowadzący skład chce zapłacić podatek wcześniej, czyli przed wyprowadzeniem wyrobów ze składu? Zamierza bowiem, po zapłacie, jeszcze przez jakiś czas wyroby te magazynować w pomieszczeniach składu podatkowego. Przepisy akcyzowe zresztą na takie magazynowanie pozwalają. Warunkiem jest tylko to, aby wyroby objęte procedurą zawieszenia poboru akcyzy były magazynowane oddzielnie od tych, od których akcyza została zapłacona oraz aby miejsce ich magazynowania było wskazane w ewidencji.
Czy towar musi opuścić skład?
Wydawać by się mogło, że nic nie stoi na przeszkodzie, aby od znajdujących się w składzie wyrobów akcyzowych po prostu zapłacić podatek i dalej w tym składzie je przechowywać. Okazuje się jednak, że nie jest to takie oczywiste. Zdaniem niektórych organów podatkowych, aby zapłata akcyzy była skuteczna konieczne jest zakończenie wobec wyrobów akcyzowych procedury zawieszenia poboru akcyzy. To z kolei możliwe jest dopiero, gdy zostaną one fizycznie wyprowadzone poza granicę składu podatkowego.
Przyznanie w tym zakresie racji organom podatkowym prowadzi do sytuacji zupełnie nieracjonalnej z punktu widzenia prowadzenia działalności gospodarczej, a mianowicie takiej, w której podatnik chcąc wcześniej zapłacić podatek od znajdujących się w składzie wyrobów musi najpierw je fizycznie wyprowadzić poza granice składu, a następnie, jeżeli zamierza je w tym składzie magazynować, ponownie je do niego przemieścić. Stanowisko to jest pokłosiem wyroku TSUE (sygn. akt C-355/14), w którym stwierdzono, że sama sprzedaż wyrobów akcyzowych w składzie podatkowym nie wystarcza do uznania, że procedura zawieszenia poboru akcyzy się zakończyła, a w konsekwencji, że powstał obowiązek zapłaty podatku.
Wcześniejsza zapłata akcyzy powinna być możliwa
Analizując to zagadnienie zasadnym jest zwrócić uwagę, że w dyrektywie akcyzowej (2008/118/WE) jest mowa, iż podatek akcyzowy staje się wymagalny w momencie dopuszczenia wyrobów akcyzowych do konsumpcji w państwie członkowskim. Przy czym przez „dopuszczenie do konsumpcji” dyrektywa rozumie opuszczenie procedury zawieszenia poboru akcyzy. Stanowisko organów podatkowych, które utożsamiają zakończenie procedury zawieszenia poboru akcyzy z fizycznym opuszczeniem przez wyroby akcyzowe granic składu podatkowego, jest więc zbyt daleko idące. Przepisy ustawy akcyzowej przewidują, że zakończenie procedury zawieszenia poboru akcyzy następuje również w przypadku naruszenia warunków stosowania tej procedury.
Ważne: Skoro, jak wskazano wyżej, warunkiem przechowywania w składzie podatkowym wyrobów akcyzowych objętych zawieszeniem oraz wyrobów z zapłaconą akcyzą jest ich odrębne magazynowanie (wskazane w ewidencji), to zasadnym jest przyjąć, iż samo przesunięcie tych pierwszych do magazynu, w którym znajdują się wyroby z zapłaconą akcyzą, jest wystarczające do uznania, iż nastąpiło zakończenie procedury zawieszenia poboru akcyzy, a co za tym idzie, iż możliwe jest skuteczne uiszczenie podatku akcyzowego.
Nie zasługuje na akceptację stanowisko, że podatnik chcący zapłacić akcyzę jeszcze przed wysyłką wyrobów do kontrahenta, powinien je choćby na chwilę fizycznie wyprowadzić ze składu. Zmusza to bowiem prowadzącego skład podatkowy do „sztucznych”, pozbawionych racjonalnego uzasadnienia zachowań, i to tylko dlatego, że chce on przyśpieszyć moment uregulowania podatku akcyzowego.