Protokół odbioru nie bez znaczenia dla obowiązku podatkowego w VAT

W większości regionów Polski chłodny i deszczowy majowy długi weekend niespodziewanie wniósł promyk słońca w rozliczenia podatników działających w branży budowlanej. Dnia 2 maja 2019 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej sprawił polskim podatnikom VAT radość orzekając, że spisanie protokołu odbioru może być uznane, pod pewnymi warunkami, za datę zakończenia usługi budowlanej czy budowalno-montażowej, która warunkuje powstanie obowiązku podatkowego w podatku VAT.

Obecne brzmienie przepisów

Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami z tytułu usług budowalnych lub budowlano-montażowych obowiązek podatkowy powstaje w dacie wystawienia faktury. Jednakże jeśli podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, to co do zasady obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów do jej wystawienia tj. do 30. dnia od dnia wykonania usług.

Żaden z przepisów Ustawy VAT wprost nie precyzował z jakim dniem usługę należy uznać za wykonaną.

Interpretacja organów podatkowych

Brak dostatecznej precyzji przepisów Ustawy VAT skłaniał podatników i organy podatkowe do refleksji i próby uchwycenia właściwego momentu dla wykonania tak specyficznej usługi, jaką jest usługa budowlana. W tym zakresie wydana została ogólna interpretacja indywidualna Ministra Finansów z 1 kwietnia 2016 r., sygn. PT3.8101.41.2015.AEW.2016.AMT.141, z której wynika, że przy ocenie momentu wykonania usługi należy brać pod uwagę przesłanki obiektywne, co w rezultacie sprowadzało się do konieczności wskazywania daty faktycznego zakończenia prac i ich zgłoszenia do kontrahentowi do odbioru. Dotychczas więc organy podatkowe stały na stanowisku, że formalności w postaci odbioru prac nie mają znaczenia dla ustalenia momentu zakończenia usługi. Takie stanowisko rodziło wiele komplikacji, w szczególności w sytuacjach, gdyby pomiędzy datą zgłoszenia prac a ich odbiorem upływało dużo czasu, a podatnicy nie byli w stanie określić ostatecznej daty wykonania usługi i kwoty należności.

Więcej na temat podatków od nieruchomości można przeczytać tutaj.

Orzeczenie TSUE przywraca protokoły odbioru do łask

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie polskiej C‑224/18 Budimex przeciwko Ministrowi Finansów orzekł, że dla rozstrzygnięcia, kiedy dochodzi do zakończenia usługi budowlanej, należy wziąć pod uwagę specyfikę tej usługi w tym normy i standardy istniejące w dziedzinie, w której jest dokonywana usługa. Przesądzające są wreszcie takie elementy jak po pierwsze, czy formalność odbioru została uzgodniona przez strony w wiążącej je umowie oraz po drugie, czy formalność ta stanowi materialne zakończenie usługi i ustala ostatecznie wysokość należnego świadczenia wzajemnego.

Powyższe w praktyce oznacza, że w oparciu o właściwe zapisy umowy spisanie protokołu będzie można ująć jako element objęty usługą i że w związku z tym jest on decydujący dla uznania, że owa usługa została rzeczywiście wykonana.

Wyrok Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej niewątpliwie ułatwi podatnikiem z branży budowniczej rozliczenia w zakresie VAT. Z informacji prasowych wynika, że Minister Finansów już planuje wydać interpretację ogólną, która uwzględni nowe orzeczenie Trybunału.