Przewóz towarów będzie jednak monitorowany za pomocą geolokalizacji

Dnia 18 kwietnia br. na mocy ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o systemie monitorowania przewozu drogowego towarów, na podmioty uczestniczące w przewozie towarów wrażliwych (głównie akcyzowych), nałożono obowiązki raportowania tych przewozów do rejestru zgłoszeń, tzw. systemu SENT. Celem tej regulacji miało być to, aby na bieżąco rejestrować i nadzorować przewóz określonych towarów, w obrocie którymi najczęściej występują nadużycia podatkowe. Pomimo początkowych planów wykorzystania do śledzenia przewozów systemów satelitarnych, ostatecznie zrezygnowano z takiego rozwiązania i ograniczono się do nałożenia na określone podmioty obowiązku rejestracji i raportowania przewozu przesyłek do systemu. Jednak pomysł satelitarnego monitorowania przesyłek przewożonych transportem drogowym, powrócił.

Środki służące monitorowaniu

Jak wynika z projektu nowelizacji ww. ustawy z dnia 26 maja 2017 r., środki techniczne służące monitorowaniu przewozu towarów obejmują trzy komponenty: rejestr zgłoszeń, lokalizator oraz zewnętrzny system lokalizacji wykorzystywany przez przewoźnika. Zgodnie z uzasadnieniem do ww. projektu, wskazane jest, aby przewóz niektórych towarów był nie tylko rejestrowany, ale również nadzorowany elektronicznie za pomocą systemów satelitarnych. Według rządu bowiem, dopiero porównanie danych zawartych w rejestrze z danymi uzyskiwanymi z geolokalizatora pozwoli na stworzenie kompletnego obrazu przewozu towarów, a uzupełnienie danych z rejestru zgłoszeń przewozu o informacje geolokalizacyjne sprawi, że te pierwsze będzie można weryfikować na bieżąco (on-line) w prosty i efektywny sposób. Ma to się przyczynić do skuteczniejszego  eliminowania przewozów dokonywanych przez podmioty działające nielegalnie. Przewiduje się, że podmioty objęte monitorowaniem będą mogły wybrać jeden z dwóch wariantów: albo wykorzystać tzw. zewnętrzne (profesjonalne) systemy lokalizacji oferowane na rynku, albo stosować urządzenie mobilne zwane lokalizatorem (np. smartfon czy tablet) z zainstalowanym odpowiednim oprogramowaniem udostępnionym przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej. W obu tych sytuacjach dane dotyczące trasy przewozu towarów będą gromadzone w rejestrze i poddawane przetworzeniu przez właściwe organy.

Rezygnacja z PKWiU

Kolejną istotną zmianą, którą powyższy projekt przewiduje, jest rezygnacja ze stosowania Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług do klasyfikowania towarów podlegających monitorowaniu. Tę zmianę należy ocenić pozytywnie. Jak zauważono w uzasadnieniu, szereg wątpliwości przedsiębiorców budzi to, kiedy stosować klasyfikację zgodną z PKWiU, a kiedy Nomenklaturę Scaloną CN. Zwłaszcza, że wymienione w ustawie kody PKWiU oraz CN nie zawsze pokrywają się zakresem. Prowadzi to do sytuacji, w której w zależności od tego, który z tych kodów zastosuje się na potrzeby zgłoszenia do systemu SENT, dany towar podlega, albo nie podlega obowiązkom wynikającym z ustawy. Jednocześnie również doprecyzowano, że w stosunku do towarów klasyfikowanych do CN 2905 czy CN 3824 systemowi monitorowania podlegają tylko i wyłącznie te towary objęte tymi kodami, które są wyrobami akcyzowymi.

Pozostałe zmiany

Celem rozwiania występujących wątpliwości projekt przewiduje regulację, która wprost wyłącza z systemu monitorowania sprzedaż paliw ciekłych (CN 2710) na stacjach paliw, jeżeli przewóz ten następuje bezpośrednio po dokonaniu dostawy, a przewożonemu paliwu towarzyszy faktura dokumentująca tę dostawę. W myśl nowych przepisów podmiot odbierający monitorowaną  przesyłkę oprócz potwierdzenia odbioru będzie zobowiązany dodatkowo podać ilość odebranego towaru. Na uwagę zasługuje również to, że organy kontroli zyskają uprawnienie, aby w trakcie odbywającego się przewozu wezwać (pod groźbą kary pieniężnej) przewoźnika ujawnionego w rejestrze do przedstawienia środka transportu wraz z towarem we wskazanym miejscu, w określonym czasie celem przeprowadzenia kontroli.

Złagodzeniu podlegają zasady dotyczące nakładania kar pieniężnych w sytuacji, gdy uchybienia obowiązkom wynikającym z systemu monitorowania zostały ujawnione nie w toku kontroli drogowej (czyli nie w trakcie przewozu), ale po fakcie, np. dopiero w ramach postępowania podatkowego. W takiej sytuacji bowiem dokumentacja celem wymierzenia kary ma być przekazywana do właściwego organu tylko wtedy, gdy doszło do uszczuplenia podatku akcyzowego lub podatku od towarów i usług.

Inne ciekawe artykuły dotyczące podatku akcyzowego można znaleźć tutaj.

Konsekwencje

Wprowadzenie nowych rozwiązań w zakresie monitorowania drogowego przewozu towarów wiązać się będzie z nałożeniem dodatkowych obowiązków na podmioty uczestniczące w obrocie wyrobami wrażliwymi. W szczególności przewoźnicy będą musieli wyposażyć swoje środki transportu w odpowiednie urządzenia i oprogramowanie oraz zapewnić ich sprawne działanie. W przypadku niesprawności systemu lokalizacji (trwającej dłużej niż godzinę), kierujący pojazdem będzie zobowiązany do niezwłocznego zatrzymania się na najbliższym parkingu lub zatoce postojowej. Nieprzekazywanie lub fałszowanie danych geolokalizacyjnych środka transportu będzie natomiast sankcjonowane karami pieniężnymi.

Paweł Kaczmarek

Zapraszamy do oglądania i subskrypcji nowej serii wideokomentarzy!