Już w przyszłym roku nastąpi elektronizacja uproszczonych dokumentów towarzyszących UDT

Na początku 2023 r. duże zmiany czekają przedsiębiorców dokonujących obrotu wewnątrzwspólnotowego wyrobami akcyzowymi poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy. Rozwiązania wprowadzone do ustawy o podatku akcyzowym na podstawie dyrektywy horyzontalnej, które zaczną obowiązywać już od 13 lutego przyszłego roku polegają na skomputeryzowaniu procedur stosowanych do wewnątrzunijnych przemieszczeń wyrobów akcyzowych dopuszczonych do konsumpcji.

Ważne: Każdy kto obraca wyrobami akcyzowymi poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy musi się przygotować do realizacji nowych wymogów związanych z WNT oraz WDT wyrobami akcyzowymi.

Ważne: Wymogi te związane są w szczególności z obowiązkiem dokonania rejestracji, wdrożeniem odpowiedniego oprogramowania oraz przeszkoleniem personelu odpowiedzialnego za realizację nowych obowiązków.

E-SAD

Po wejściu w życie nowych regulacji, dla wyrobów przemieszczanych w ramach nabycia wewnątrzwspólnotowego lub dostawy wewnątrzwspólnotowej poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy wymagane będzie stosowanie elektronicznego uproszczonego dokumentu towarzyszącego e‑SAD.

W konsekwencji wyeliminowane zostaną papierowe dokumenty UDT oraz zgłoszenia o planowanym nabyciu wewnątrzwspólnotowym.

Wyroby objęte obowiązkiem elektronicznego dokumentowania przemieszczeń e‑SAD, to wyroby akcyzowe wymienione w załączniku nr 2 do ustawy oraz alkohol etylowy tzw. całkowicie skażony.

Obowiązki rejestracyjne

Ustawa wprowadza nowe kategorie podmiotów uczestniczących w obrocie wewnątrzwspólnotowym: uprawnionego wysyłającego i uprawnionego odbiorcę. Uzyskanie takiego statusu wymagało będzie złożenia wniosku przez Platformę Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (PUESC) i otrzymania numeru akcyzowego.

Dodanie nowych kategorii podmiotów jako użytkowników systemu EMCS oznacza w praktyce, że osoby zamierzające przesyłać komunikaty e‑SAD również powinny być zarejestrowane na PUESC i posiadać umocowanie do reprezentowania podmiotów posiadających status uprawnionego odbiorcy lub uprawnionego wysyłającego.

Rodzaje komunikatów

Wymiana komunikatów przesyłanych do systemu ma się odbywać na zasadach podobnych do obowiązujących dla przemieszczeń w procedurze zawieszenia poboru akcyzy (e‑AD). Rodzaje komunikatów przesyłanych przez uczestników obrotu i komunikatów generowanych przez system EMCS powinny być tożsame z tymi, które są stosowane dla przemieszczeń w procedurze zawieszenia.

WDT

Procedura dostawy wewnątrzwspólnotowej ma się rozpoczynać przesłaniem projektu e‑SAD (komunikat IE815) przez uprawnionego wysyłającego na terytorium kraju. Warunkiem rozpoczęcia przemieszczenia jest otrzymanie z systemu EMCS komunikatu e‑SAD (IE801) z nadanym numerem referencyjnym. Numer referencyjny (ARC) jest identyfikatorem przemieszczenia i powinien być znany osobom uczestniczącym w przemieszczeniu, np. kierowcom przewożącym towar. Otrzymanie komunikatu e‑SAD będzie równoznaczne z tym, że dane zawarte w projekcie są prawidłowe i kompletne i nie ma przeszkód do uruchomienia wysyłki.

Przemieszczenie w ramach dostawy wewnątrzwspólnotowej zakończy się z chwilą odbioru wyrobów przez uprawnionego odbiorcę w państwie członkowskim, w miejscu odbioru wskazanym w e‑SAD. Dokumentem potwierdzającym zakończenie przemieszczenia jest raport odbioru (IE818), który uprawniony wysyłający na terytorium kraju otrzyma z systemu EMCS.

WNT

W przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, uprawniony odbiorca zobowiązany będzie do złożenia zabezpieczenia przed wyprowadzeniem wyrobów akcyzowych przez uprawnionego wysyłającego z miejsca wysyłki na terytorium państwa członkowskiego. Obciążenie zabezpieczenia ma się odbywać automatycznie. Uprawniony odbiorca otrzyma z systemu EMCS komunikat e‑SAD (IE801), a jego obowiązkiem będzie przesłanie do systemu projektu raportu odbioru (IE818) niezwłocznie, nie później niż w terminie 5 dni roboczych po zakończeniu przemieszczenia.

Zakończenie przemieszczenia nastąpi po rozładunku, z chwilą wpisu do ewidencji wyrobów, które uprawniony odbiorca odebrał. Warunkiem zaakceptowania przez system EMCS projektu raportu odbioru, poza prawidłowością i kompletnością danych w nim zawartych jest dopełnienie obowiązku, a więc złożenie deklaracji i zapłata akcyzy.

Tym samym, formalne zamknięcie przemieszczenia w systemie, polegające na zatwierdzeniu raportu odbioru i przesłaniu go do uprawnionego wysyłającego w państwie członkowskim, uzależnione jest od wywiązania się z obowiązków przez uprawnionego odbiorcę. Wygenerowanie raportu odbioru skutkowało będzie automatycznym zwolnieniem zabezpieczenia.

Wewnątrzwspólnotowy obrót wyrobami akcyzowymi przemieszczanymi poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy jest kolejnym obszarem, który zostanie całkowicie zinformatyzowany. Zmiany w powyższym zakresie dotkną szerokie grono przedsiębiorców, będą to bowiem podmioty nabywające w innych krajach UE wyroby akcyzowe (np. wyroby energetyczne) poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, czy podmioty sprzedające do tych krajów takie wyroby (np. napoje alkoholowe). Żeby prowadzić taką działalność, konieczne będzie odpowiednie przygotowanie się do realizacji nowych obowiązków, w szczególności zarejestrowanie firmy na PUESC (ew. aktualizacja tej rejestracji), zapewnienie odpowiedniego oprogramowania czy też przeszkolenie personelu odpowiedzialnego za obsługę systemu EMCS.