Zmiany dotyczące alkoholu całkowicie skażonego

Już w październiku ubiegłego roku pojawiły się informacje o planach nowelizacji ustawy o podatku akcyzowym w zakresie regulacji dotyczących zwolnień od akcyzy alkoholu skażonego. Ostateczna wersja ustawy zmieniającej ustawę o podatku akcyzowym, po uwzględnieniu poprawek Senatu, została uchwalona przez Sejm w dniu 7 kwietnia br. i ma ona wejść w życie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Zwolnienie od akcyzy alkoholu całkowicie skażonego wynika z przepisów wspólnotowych, tj. dyrektywy 92/83/EWG oraz rozporządzenia (WE) nr 3199/93. Na poziomie prawa krajowego zwolnienie to zostało uregulowane w art. 30 ust. 9 pkt 1 ustawy o podatku akcyzowym. Dotychczasowe jego brzmienie było jednak przez sądy odmiennie interpretowane, niż czyniły to organy podatkowe. Według tych ostatnich produkcja w Polsce alkoholu całkowicie skażonego podlegała zwolnieniu od akcyzy, tylko w przypadku zastosowania tzw. euroskażalnika (obowiązującego we wszystkich krajach UE) albo skażalnika zgłoszonego przez Polskę. Odmawiano więc prawa do zwolnienia w sytuacji, gdy krajowy producent zastosował dodatkowy skażalnik zgłoszony przez inne państwo (np. węgierski). Więcej na temat alkoholu skażonego tutaj.

Naczelny Sąd Administracyjny stanowisko takie uznał jednak za nieprawidłowe. Stwierdził, że przepisy krajowe przewidują zwolnienie od akcyzy alkoholu całkowicie skażonego środkami wskazanymi przez dowolne państwo UE i wymienionymi w powołanym wyżej rozporządzeniu. W związku z tym, zdaniem sądu, zwolnieniu od podatku podlega również alkohol skażony w Polsce metodą inną niż polska. Tymczasem jak wynika ze stanowiska organów podatkowych, węgierskie środki skażające są stosunkowo łatwe do wytrącenia i nie zapewniają dostatecznego zabezpieczenia skażonego alkoholu etylowego lub wyrobów nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi wyprodukowanych na jego bazie przed odkażaniem. Alkohol skażony tą właśnie metodą najczęściej stanowił przedmiot procederu polegającego na jego odkażaniu i wprowadzaniu do obrotu z pominięciem należnej akcyzy.  Brzmienie zmienionych przepisów ma rozwiać wszelkie wątpliwości w powyższym zakresie. W przypadku produkcji alkoholu skażonego w kraju lub w razie jego importu, zwolnienie od akcyzy będzie możliwe pod warunkiem zastosowania euroskażalnika lub skażalnika polskiego.

W przypadku nabycia wewnątrzwspólnotowego nadal będzie podlegać zwolnieniu od akcyzy alkohol etylowy całkowicie skażony dodatkowymi środkami skażającymi dopuszczonymi przez państwo członkowskie UE, w którym skażenie następuje. Przemieszczenie takiego alkoholu, tak jak to było dotychczas, odbywać się ma na podstawie  uproszczonego dokumentu towarzyszącego (UDT), o którym mowa w rozporządzeniu (EWG) nr 3649/92.

Znowelizowane przepisy wprowadziły również dodatkowe obowiązki o charakterze formalnym, mające uszczelnić obrót alkoholem całkowicie skażonym. Rozszerzono bowiem obowiązek złożenia do urzędu skarbowego zgłoszenia rejestracyjnego AKC-R, na podmioty prowadzące działalność gospodarczą, które dokonują wewnątrzwspólnotowego nabycia takiego alkoholu skażonego euroskażalnikiem lub jednym z dodatkowych  środków dopuszczonych przez państwo członkowskie, w którym następuje skażenie.

Ponadto na podmioty dokonujące sprzedaży na terytorium kraju alkoholu całkowicie skażonego w opakowaniach jednostkowych o pojemności 20 litrów i większej, nałożono obowiązek prowadzenia rejestru podmiotów odbierających te wyroby zawierającego m.in. ich dane oraz informacje o rodzaju i ilości nabytego alkoholu. Kopia tego rejestru będzie musiała być co miesiąc przekazywana do właściwego urzędu skarbowego. Wymóg ten ma wypełnić lukę dotyczącą tzw. sprzedaży paragonowej alkoholu skażonego, która dotychczas wymykała się spod kontroli faktycznego jego wykorzystania.

Powyższe zmiany ustawy akcyzowej są kolejną próbą uszczelnienia systemu podatkowego w zakresie obrotu alkoholem skażonym. Sfera ta, z uwagi na wysokość stawki akcyzy na alkohol, jest szczególnie narażona na nielegalną działalność polegającą na odkażaniu zwolnionego od akcyzy alkoholu i wprowadzaniu go na rynek jako alkoholu konsumpcyjnego. Przyszłość pokaże, czy nowe regulacje oprócz zwiększenia obowiązków formalnych w działalności gospodarczej, przyniosą zamierzony efekt i ograniczą nielegalny proceder.

Paweł Kaczmarek

Zapraszamy do oglądania i subskrypcji nowej serii wideokomentarzy!